Quyền Lực Của Hộ Chiếu Các Nước
Người mang hộ chiếu Singapore có thể đi đến tổng cộng 195 địa điểm mà không cần thị thực, nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào khác - Ảnh: Comparepassport.com
Người mang hộ chiếu Singapore có thể đi đến tổng cộng 195 địa điểm mà không cần thị thực, nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào khác - Ảnh: Comparepassport.com
Hộ chiếu Singapore dẫn đầu bảng xếp hạng
Chỉ số này dựa trên dữ liệu độc quyền và chính thức từ Hiệp hội Vận tải hàng không quốc tế (IATA). Theo dữ liệu này, yếu tố chính để xác định một hộ chiếu "quyền lực" như thế nào là số quốc gia mà công dân của một đất nước có thể đến và được miễn thị thực.
Người sở hữu hộ chiếu Singapore có thể đi đến tổng cộng 195 địa điểm mà không cần thị thực, nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào khác. Theo sát là Nhật Bản, Pháp, Đức, Ý và Tây Ban Nha, đứng ở vị trí thứ hai với khả năng miễn thị thực đến 192 điểm đến toàn cầu.
Vào tháng 9-2024, Đan Mạch đã giành được quyền miễn thị thực vào Trung Quốc, nâng quốc gia này lên vị trí thứ ba cùng với Áo, Phần Lan, Ireland, Luxembourg, Hà Lan, Hàn Quốc và Thụy Điển. Các quốc gia này có thể đến 191 quốc gia và vùng lãnh thổ mà không cần thị thực.
Bồ Đào Nha, Hy Lạp, Slovenia và Na Uy cũng sẽ sớm được miễn thị thực vào Trung Quốc, giúp tăng điểm số của họ thêm một điểm.
Người sở hữu hộ chiếu Hoa Kỳ hiện có quyền miễn thị thực đến 186 quốc gia, đưa họ đứng ở vị trí thứ tám. Người sở hữu hộ chiếu Anh vẫn giữ vị trí thứ tư, mặc dù điểm số về điểm đến được miễn thị thực của Anh gần đây đã giảm từ 191 xuống còn 190. Đã một thập kỷ kể từ khi Anh và Hoa Kỳ cùng nắm giữ vị trí đầu tiên trong bảng xếp hạng năm 2014.
Top 10 Hộ chiếu quyền lực nhất thế giới
Henley Passport Index là bảng xếp hạng Hộ chiếu phổ thông trên thế giới tính theo số điểm đến được miễn visa. Bảng xếp hạng của Henley & Partners căn cứ trên cơ sở dữ kiện thông tin du lịch lớn nhất và đáng tin cậy nhất của Hiệp Hội Vận Tải Hàng Không Quốc Tế IATA.
Quốc gia càng có nhiều điểm đến được miễn visa thì càng xếp hạng cao. Sau đây là top 10 Hộ chiếu quyền lực nhất thế giới theo bảng xếp hạng Henley Passport:
Hà Lan, Đan Mạch, Áo, Thuỵ Điển
Bỉ, Na Uy, Thuỵ Sĩ, Vương quốc Anh, Mỹ, New Zealand
Úc, Canada, Hy Lạp, Malta, Cộng hoà Séc
Như vậy, Nhật Bản hiện đang là quốc gia sở hữu tấm Hộ chiếu quyền lực nhất trên thế giới, công dân Nhật Bản có thể tự do đến 193 quốc gia khác trên thế giới mà không cần phải xin visa gì cả.
Bên cạnh đó, Hàn Quốc và Singapore là 02 nước Châu Á giữ vị trí thứ 2 trên bảng xếp hạng. Các vị trí cao tiếp theo thuộc về các quốc gia trong cộng đồng Liên Minh Châu Âu và các quốc gia vùng Đông Âu.
Xu hướng đi lại toàn cầu năm 2024
Bình luận về ấn bản tháng 7-2024 của Báo cáo đi lại toàn cầu Henley, tiến sĩ Christian H. Kaelin, chủ tịch Henley & Partners và là người sáng tạo ra khái niệm chỉ số hộ chiếu, cho biết khoảng cách về khả năng di chuyển toàn cầu đang tăng lên nhanh chóng.
"Xu hướng chung trong hai thập kỷ qua là tự do di chuyển lớn hơn, với số điểm đến trung bình toàn cầu mà du khách có thể tiếp cận và được miễn thị thực gần như tăng gấp đôi, từ 58 năm 2006 lên 111 năm 2024", ông nói.
"Tuy nhiên, khoảng cách về khả năng di chuyển toàn cầu giữa các quốc gia đứng đầu và cuối bảng xếp hạng hiện nay rộng hơn bao giờ hết. Singapore đứng đầu bảng nên đạt kỷ lục nhiều hơn tận 169 điểm đến miễn thị thực so với Afghanistan".
Ông Volek chia sẻ với trang Traveler rằng các thỏa thuận quốc tế gần đây cho thấy "quyền miễn thị thực đang được sử dụng như một công cụ ngoại giao quan trọng để củng cố quan hệ giữa các quốc gia".
Việt Nam xếp thứ 90 trong bảng xếp hạng lần này. Người mang hộ chiếu được miễn thị thực đến 51 quốc gia và vùng lãnh thổ.
Các nước có Hộ chiếu giới hạn nhất thế giới
Ngoài những quốc gia có Hộ chiếu quyền lực nhất thế giới thì cũng có rất nhiều quốc gia có Hộ chiếu bị giới hạn điểm đến. Cũng theo Henley & Partners, 10 quốc gia sau có Hộ chiếu bị giới hạn nhất bao gồm:
Top 10 Hộ chiếu bị giới hạn nhất thế giới hầu hết là các quốc gia đều đang gặp vấn đề về chính trị, chiến tranh, bạo loạn… Trong đó, Hộ chiếu của Afghanistain là quyển Hộ chiếu gặp khó khăn nhất khi đi đến các nước khác.
Hộ chiếu Việt Nam xếp hạng bao nhiêu? Đi được bao nhiêu nước?
Theo khoản 3 Điều 2 Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam 2019, Hộ chiếu Việt Nam là giấy tờ thuộc quyền sở hữu của Nhà nước, do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp cho công dân Việt Nam sử dụng để xuất cảnh, nhập cảnh, chứng minh quốc tịch và nhân thân.
Trên Hộ chiếu gồm các thông tin như: ảnh chân dung; họ tên đầy đủ; ngày, tháng, năm sinh; giới tính; quốc tịch; ký hiệu, số giấy tờ xuất nhập cảnh; ngày, tháng, năm cấp, cơ quan cấp; ngày, tháng, năm hết hạn; số định danh cá nhân hoặc số Chứng minh nhân dân.
Báo cáo của Henley & Partner cho biết, Hộ chiếu của Việt Nam được xếp ở vị trí 92, cùng với các nước Guinea, Togo và Mali với 55 điểm đến được miễn visa.
Ngoài ra, các nước láng giềng với Việt Nam trong khu vực Đông Á được xếp hạng như sau:
- Malaysia được xếp thứ 13 và có 179 điểm đến miễn visa.
- Thái lan được xếp thứ 70 và có 79 điểm đến miễn visa.
+ Indonesia được xếp thứ 76 với 72 điểm đến miễn visa.
- Campuchia được xếp thứ 93 với 54 điểm đến miễn visa.
- Lào xếp thứ 95 với 51 điểm đến miễn visa.
Trên đây là thông tin về Hộ chiếu quyền lực nhất thế giới. Nếu cần giải đáp thắc mắc liên quan đến Hộ chiếu hãy gọi đến tổng đài 1900.6192 của LuatVietnam để được tư vấn.
Những hộ chiếu quyền lực nhất thế giới năm 2024:
Với dữ liệu 17 năm, Henley Passport Index là chỉ số về hộ chiếu được thiết lập dựa trên dữ liệu độc quyền từ Cơ quan Vận tải hàng không quốc tế (IATA). Chỉ số bao gồm 199 hộ chiếu trên thế giới và 227 điểm đến du lịch khác nhau. Được cập nhật hàng quý, Chỉ số Hộ chiếu Henley được coi là công cụ tham chiếu tiêu chuẩn cho công dân toàn cầu.
Công dân Nhật Bản tiếp tục nắm trong tay cuốn hộ chiếu "quyền lực" nhất thế giới khi hộ chiếu của đất nước mặt trời mọc đứng vị trí số 1. Hộ chiếu Nhật Bản được 193 điểm "free visa", nghĩa là được miễn thị thực đến 193 quốc gia và vùng lãnh thổ.
Hộ chiếu Nhật Bản nhiều năm liền đứng số 1 thế giới về điểm miễn thị thực trong các bảng xếp hạng của các tổ chức khác nhau
Vị trí số 2 thuộc về hộ chiếu Singapore, đồng hạng với Hàn Quốc khi cùng có số điểm miễn thị thực là 192. Ở khu vực châu Á, trong top 50 còn có Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất vị trí 16 (điểm miễn thị thực 174), Hồng Kông và Đài Loan lần lượt đứng số 18 và 34.
Trong top 10 ngoài hộ chiếu "quyền lực" nhất, ngoài 3 quốc gia châu Á chiếm hai vị trí đầu bảng còn có Đức và Tây Ban Nha đồng hạng 3, số điểm miễn thị thực 190. Hộ chiếu của 3 nước Phần Lan, Ý và Luxembourg xếp đồng hạng 4 khi cùng 189 điểm. Hộ chiếu 4 nước Áo, Đan Mạch, Hà Lan, Thụy Điển cùng hạng 5, với 188 điểm. Trong khi Pháp, Ireland, Bồ Đào Nha, Vương quốc Anh cùng 187 điểm, vị trí thứ 6. Bỉ, New Zealand, Na Uy, Thụy Sĩ, Mỹ đồng hạng 7, với 186 điểm. Có 4 nước cùng hạng 8 gồm Úc, Canada, CH Séc, Hy Lạp và Malta, với 185 điểm. Hạng 9 là Hungary, 183 điểm và các nước đồng hạng 10: Lithunia, Ba Lan, Slovakia, 182 điểm.
Với 80 điểm được miễn thị thực, hộ chiếu Trung Quốc xếp vị trí 69.
Tại khu vực Đông Nam Á, ngoài hộ chiếu Singapore "quyền lực" thứ 2 thì Malaysia đứng số 13 với 179 điểm, Brunei đứng 22 (166 điểm), Timor-Leste vị trí 60 (94 điểm), Thái Lan 70 (79 điểm), Indonesia 76 (72 điểm), Philippines 80 (67 điểm), Việt Nam 92 (55 điểm), Campuchia 93 (54 điểm), Lào 95 (51 điểm) và Myanmar 99 (47 điểm).
Các quốc gia ở những vị trí cuối cùng của bảng xếp hạng là Somalia, Yemen, Pakistan, Syria, Iraq, Afganistan.
Khái niệm “hộ chiếu quyền lực” là một cách gọi đại chúng, ám chỉ loại hộ chiếu mà người sở hữu nó được miễn visa hoặc chỉ cần thủ tục visa gọn nhẹ ở hải quan để du lịch và cư trú có thời hạn tại nhiều quốc gia khác nhau trên thế giới. Việc một hộ chiếu cho phép người giữ nó di chuyển tự do tới đâu không phụ thuộc hoàn toàn vào tiềm lực quốc gia hay chế độ chính trị, hay bất kỳ một giá trị riêng lẻ nào. Đó là kết quả của rất nhiều yếu tố đan xen và không phải ngày một ngày hai có được do hoàn toàn phụ thuộc vào quyết định của quốc gia tiếp nhận.
Trong quan hệ quốc tế, hiếm chính phủ nào lại công khai dùng từ quyền lực để mô tả hộ chiếu của mình hay các quốc gia khác. Về cơ bản, cách dùng từ này sẽ được coi là không thiện chí và có phần đi ngược lại nguyên tắc mọi quốc gia đều bình đẳng về chủ quyền trong luật quốc tế. Cụm từ “hộ chiếu quyền lực” có lẽ xuất phát từ các bảng xếp loại hộ chiếu do các tổ chức tư nhân thực hiện mà phổ biến nhất là Passport Index và Henley Passport Index (HPI). Trong đó, cả hai bảng này đều được lập ra bởi các tổ chức cung cấp dịch vụ tư vấn tài chính để các cá nhân giàu có trên thế giới giành được thêm quốc tịch thông qua đầu tư. Mặc dù dữ liệu và phương pháp đánh giá chi tiết đằng sau hai bảng xếp hạng này có thể khác biệt đôi chút, nhưng cơ bản đều dựa trên nguyên tắc: hộ chiếu nào càng được nhiều nước miễn thị thực hoặc có thể xin visa ngay tại điểm đến (chỉ cần chi trả một khoản tiền nhỏ ở hải quan là được cấp thị thực mà không trải qua bất cứ màn kiểm tra nào) thì hộ chiếu đó càng “mạnh”, nói cách khác là càng được xếp hạng cao.
Hộ chiếu của Việt Nam được Passport Index xếp loại 79/193 nước và HPI xếp hạng 86/199 quốc gia, với khoảng 50 – 60 quốc gia miễn thị thực. Nhìn chung với thứ hạng này, hộ chiếu Việt Nam được xếp vào loại “yếu”. Để tiện so sánh, đất nước có hộ chiếu xếp thứ nhất của Passport Index là Các tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất đang tận hưởng quyền tự do đi lại tới 179 nước, hay của HPI là Singapore với lợi thế được miễn visa tới 195 nước.
Trong hai bảng xếp hạng trên, không có gì đáng ngạc nhiên là các hộ chiếu mạnh đại đa số đều là các quốc gia Tây Âu và các thuộc địa mà người Tây Âu định cư như Mỹ, Canada, Australia, New Zealand. Báo cáo Quý 1 năm 2022 của Henley & Partner tiếp tục công nhận các quốc gia này là những quốc gia giữ vị trí cao nhất từ năm 2005 đến năm 20211. “Tổ tiên” của họ là nơi “phát minh” ra loại giấy tờ đến giờ có chức năng như hộ chiếu, thị thực và cho đến bây giờ họ vẫn là một trong những nhân tố “kiểm soát cuộc chơi” visa này. Thật vậy, rất nhiều học giả nghiên cứu về thị thực và di cư toàn cầu đều khẳng định rằng đó là sản phẩm lịch sử của châu Âu từ thời Trung cổ để tạo ranh giới giữa công dân và người ngoại quốc, và xa hơn là một công cụ để kiểm soát dòng người di chuyển xuyên biên giới.
Mặc dù có rất nhiều tiếng nói và nỗ lực thúc đẩy sự nới lỏng về điều kiện đi lại giữa các quốc gia trong một xã hội ngày càng mở và toàn cầu hóa, nhưng hệ thống thị thực vẫn hầu như không có gì thay đổi trong hàng thập kỉ qua. Neumayer, một học giả ở Đại học Kinh tế Xã hội London, đã chỉ ra một quan sát phổ biến, đó là hệ thống các các quốc gia phát triển, hay các quốc gia nằm trong Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD),2 vẫn duy trì yêu cầu về thị thực khắt khe. Trong số 27 quốc gia này, rất nhiều các quốc gia thuộc Liên minh châu Âu (EU) và Bắc Mỹ. Kể từ sau Thế chiến Thứ hai và giai đoạn giải phóng thuộc địa, các nước này đã trở thành một điểm di cư trọng yếu trên toàn cầu. Chính vì vậy, họ càng muốn tận dụng thị thực như một rào cản để ngăn chặn dòng người không mong muốn, đặc biệt là bằng đường hàng không, do nhiều trường hợp nhập cư trái phép vào các quốc gia này tăng lên đột ngột trong giai đoạn thập niên 80 – 90 của thế kỉ trước. Vào đầu thập niên 90, Khi EU hình thành với sự ra đời của khối Schengen dẫn đến sự xóa bỏ “biên giới trong” – cho phép tất cả các thành viên EU, ngoại trừ Cyrus và Ireland có thể tự do đi lại trên lãnh thổ của nhau mà không cần visa, thì “biên giới ngoài” lại càng tiếp tục được siết chặt, yêu cầu thị thực đặc biệt nhắm tới các quốc gia châu Phi, Trung Đông và châu Á.
Điều này có lẽ còn hình thành một “thiên kiến” trong hệ thống xét thị thực trên thế giới: công dân của những quốc gia phát triển được mặc định là “cao quý”. Họ không chỉ được áp đặt những yêu cầu thị thực lên các nước khác mà còn hưởng những lợi thế to lớn nếu trong trường hợp công dân của họ phải đi xin visa. Một nghiên cứu định lượng củng cố luận điểm rằng hệ thống chính sách thị thực có sự phân biệt chủng tộc giữa các quốc gia Bắc bán cầu và Nam bán cầu (hay các quốc gia đang phát triển) một cách gián tiếp3. Nghiên cứu này chỉ ra rằng khả năng xin visa của công dân các quốc gia Nam bán cầu thấp hơn 9% so với công dân các quốc gia Bắc bán cầu. Quan điểm này không mới mà từng được đề cập từ quan sát khác trước đó: “quyền công dân trong các nền dân chủ tự do phương Tây ngang với đặc quyền phong kiến trong thời hiện đại” vì nó cho người ta nhiều cơ hội hơn trong cuộc sống.4
Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng các quốc gia phát triển, điển hình là các quốc gia OECD, dù không công khai, nhưng thông qua rào cản thị thực, đã hình thành một hệ thống đẳng cấp.5,6 Hệ thống đẳng cấp này tạo ra sự khác biệt hoàn toàn trong truyền thống quan hệ quốc tế. Neumayer chỉ ra rằng các quốc gia OECD có tỉ lệ thực hiện việc miễn thị thực có đi có lại chỉ 48% so với tỉ lệ 71% của các quốc gia ngoài nhóm này sẵn sàng thực hiện chính sách có đi có lại. Điều đó có nghĩa là, nếu một quốc gia cho phép người của một nước trong khối OECD đi lại tự do vào lãnh thổ của mình, khả năng quốc gia OECD đó đáp lại bằng “đặc quyền” tương tự là dưới 50%. Trong khi đó, nếu một quốc gia OECD miễn thị thực cho một quốc gia khác, thì quốc gia đó khả năng cao (>70%) sẽ đồng ý làm điều ngược lại. Thực tế là Việt Nam “có đi” đơn phương miễn thị thực cho 13 quốc gia, trong đó phần lớn là các quốc gia Tây Âu, nhưng chỉ có một quốc gia “có lại” với Việt Nam là Beralus.
Là nơi có nền kinh tế phát triển và chỉ số phát triển con người cao, có một “lực hút” người di cư trên khắp thế giới với những điều kiện hấp dẫn về kinh tế, y tế và giáo dục7, các quốc gia Tây Âu, Bắc Mỹ luôn là những người ở “chiếu trên” trong đặt ra “luật lệ” của hệ thống thị thực. Điều này góp phần lý giải tại sao các quốc gia đang phát triển cũng có thể áp đặt các yêu cầu về thị thực cho công dân các quốc gia; và thậm chí với chính sách thị thực khó khăn bậc nhất như Bắc Triều Tiên, Myanmar; nhưng sẽ không tạo ra được lực hút tương tự như các quốc gia phát triển. Đây cũng là lý do phần lớn các quốc gia đang phát triển đành phải đưa ra quyết định đơn phương miễn thị thực cho công dân các nước giàu có nhất. Chính bởi sự chênh lệch này mà nhiều người cảm thấy tấm hộ chiếu của mình “thấp kém” hoặc không có giá trị như hộ chiếu một số quốc gia. Và tư duy “đẳng cấp” này đi vào trong đời sống của đại chúng,3, những người có khả năng du lịch dễ dàng nhờ hộ chiếu hạng cao được nhìn nhận là những người có vị thế cao trong xã hội, từ đó dẫn tới cuộc cạnh tranh (đôi khi là khốc liệt) để giành lấy những tấm hộ chiếu – tấm vé trở thành công dân của các quốc gia OECD.
Chẳng phải ở trên ta vừa nói rằng mọi quốc gia đều bình đẳng trước pháp luật quốc tế hay sao? Vậy sự mất cân đối về quyền tự do đi lại trên toàn cầu của công dân giữa các nước khác nhau thì sao? Rất tiếc, sự thiên lệch về độ mạnh yếu giữa các hộ chiếu này hoàn toàn không vi phạm pháp luật quốc tế. Mỗi quốc gia có vị thế ngang nhau trong việc đưa ra các quyết định liên quan đến chủ quyền của mình, đặt ra chính sách thị thực khắt khe hay nới lỏng…đều được, miễn là vẫn đảm bảo quyền con người cho công dân của chính họ.
Quyền con người này được đề cập trong Tuyên ngôn Quốc tế về Quyền con người năm 1948 tại Điều 13, khẳng định rằng bất kỳ ai cũng có thể tự do đi lại trong biên giới quốc gia của mình, có quyền rời đi và quay trở lại quốc gia đó. Như vậy hệ thống pháp luật về quyền con người chấp nhận có sự phân biệt giữa công dân và người nước ngoài trong việc hưởng quyền tự do di chuyển. Công ước về quyền dân sự chính trị năm 1966 cụ thể hóa quyền tự do đi lại bằng điều 12 với hai nội dung tại khoản 3 và khoản 4 nhằm làm rõ nội hàm, đó là hạn chế của quyền và điều kiện áp dụng hạn chế đối với các quốc gia. Trong đó, các quốc gia được quyền đưa vào trong quy định của pháp luật quốc gia những hạn chế được lập luận là “cần thiết” để bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự công cộng, sức khỏe hoặc đạo đức xã hội hoặc các quyền tự do của người khác, và phải phù hợp với những quyền khác được Công ước này công nhận. Có thể nói, về góc độ pháp lý, các quốc gia có quyền tối cao trong việc quyết định tiếp nhận ai.
Ở góc độ bình đẳng giữa con người – con người, việc lập các rào cản về thị thực chưa được hệ thống công pháp quốc tế công nhận là hành vi phân biệt đối xử. Trong vụ kiện trước Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) về việc áp dụng Công ước chống phân biệt chủng tộc do Qatar khởi kiện UAE năm 2018 về sự kiện năm 2017, UAE đã ra thông báo cấm công dân Qatar được nhập cảnh vào UAE và buộc công dân Qatar đã ở UAE phải rời khỏi nước này trong vòng 14 ngày. Phán quyết của Tòa ICJ vào năm 2021 cho rằng vấn đề quốc tịch không thuộc định nghĩa về chủng tộc như Công ước chống phân biệt chủng tộc quy định.
Việt Nam có thể cải thiện độ mạnh của hộ chiếu?
Câu trả lời là không nhiều. Trong một nghiên cứu phân tích khoảng hai triệu mối quan hệ song phương giữa 221 nước cấp visa và 277 quốc gia điểm đến trên thế giới trong bốn mươi năm 1973- 2013 thì thấy rằng chỉ có 1.4% có sự thay đổi về rào cản visa và trong đó 0.8% là các trường hợp gỡ bỏ thị thực. Nghiên cứu này nhận định rằng, các chính sách visa trên thế giới nói chung là vô cùng ổn định. Trong đó đa số các nước châu Á và Đông Nam Á luôn giữ vị trí “hộ chiếu yếu” trên bản đồ thế giới8.
Có thể nói rằng “quyền lực” của hộ chiếu trên thế giới đã được định đoạt, phân chia từ lâu và rất khó thay đổi. Việc Việt Nam trở thành “cường quốc” trên thế giới có thể không tác động nhiều đến thứ hạng hộ chiếu của nước ta trên bản đồ thế giới. Không hiếm ví dụ chứng minh cho điều này. Không ai có thể phủ nhận Trung Quốc là một quốc gia hùng mạnh với vị thế về kinh tế và văn hóa, xã hội không thể chối cãi trên thế giới, thậm chí đối trọng với Mỹ. Không hiếm cảnh người dân quốc gia Tây Âu và Bắc Mỹ xếp hàng dài xin thị thực vào Trung Quốc. Tuy nhiên, hộ chiếu của quốc gia này vẫn “yếu bền vững”, chỉ đứng ở thứ hạng 54 trên thế giới, ngang với một quốc gia có quy mô nền kinh tế chỉ tính bằng phần nghìn của Trung Quốc là Papua New Guinea. Sử dụng dữ liệu của HPI, ta thấy Lithuania, Estonia có mức GDP bình quân đầu người thấp hơn so với các quốc gia phát triển khác như Brunei hay Qatar, nhưng thứ hạng hộ chiếu lại cao hơn rất nhiều. Thể chế cũng chưa chắc đã là lí do, UAE là một nước quân chủ tập quyền, nhưng hộ chiếu của họ thuộc hàng mạnh nhất trên thế giới hay một quốc gia có nền dân chủ bị Nghị viện châu Âu chỉ trích như Hungary lại có thứ hạng cao hơn Israel – đồng minh thân cận của Mỹ.
Các điểm đến hấp dẫn hiện nay không có nhiều động lực để thay đổi lại hệ thống visa vốn đang có lợi cho họ. Lý do các nước này gỡ bỏ hay nới lỏng visa cho Việt Nam phụ thuộc vào vô vàn điều kiện, và có thể “ngẫu nhiên” và “khó đoán” dựa trên những yếu tố phức tạp về địa chính trị và mối quan hệ vi tế giữa các quốc gia. Chẳng hạn Quốc gia Brazil là một trong các quốc gia có hộ chiếu mạnh, với quyền được tự do đặt chân đến hầu hết các nước trong khối EU, đó là nhờ mối quan hệ thân thiết với Bồ Đào Nha. Nhưng Thổ Nhĩ Kỳ – quốc gia có một phần diện tích ở châu Âu, là nơi đóng góp một nguồn lao động lớn và quan trọng cho châu lục này. Bản thân Thổ Nhĩ Kỳ cũng đơn phương miễn thị thực cho các quốc gia EU, nhưng qua hàng thập kỉ thương thuyết vẫn chưa được quyền miễn thị thực vào các quốc gia khối Schengen.
1https://www.henleyglobal.com/publications/global-mobility-report/2022-q1/travel-mobility-trends/wealth-geopolitics-and-great-mobility-divide truy cập ngày 9/9/2024 2 Neumayer, E. (2006). Unequal Access to Foreign Spaces: How States Use Visa Restrictions to Regulate Mobility in a Globalized World. Transactions of the Institute of British Geographers, 31(1), 72–84. http://www.jstor.org/stable/3804420 3Andrew S Rosenberg (2023) Racial Discrimination in International Visa Policies, International Studies Quarterly, Volume 67, Issue 2, https://doi.org/10.1093/isq/sqad032 4 Carens, J. H. (1987). Aliens and Citizens: The Case for Open Borders. The Review of Politics, 49(2), 251–273. http://www.jstor.org/stable/1407506 5 Harpaz, Y. (2021). Conspicuous Mobility: The Status Dimensions of the Global Passport Hierarchy. The ANNALS of the American Academy of Political and Social Science, 697(1), 32-48. https://doi.org/10.1177/00027162211052859 6Mau, S., Gülzau, F., Laube, L., & Zaun, N. (2015). The Global Mobility Divide: How Visa Policies Have Evolved over Time. Journal of Ethnic and Migration Studies, 41(8), 1192–1213. https://doi.org/10.1080/1369183X.2015.1005007 7 Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (2021) Nghiên cứu các vấn đề về giới trong di cư trong nước và tái cơ cấu kinh tế ở Việt Nam. Chương trình Australia Hỗ trợ cải cách kinh tế Việt Nam 8 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6175134/
Hộ chiếu là một loại giấy tờ thuộc sở hữu của Nhà nước, do chính cơ quan có thẩm quyền của nước đó cấp cho công dân sử dụng để xuất cảnh, nhập cảnh một cách hợp pháp. Hộ chiếu là giấy tờ có thể chứng minh được nhân thân và quốc tịch của người sở hữu đó.
Mỗi quốc gia sẽ ban hành một loại Hộ chiếu khác nhau, trên Hộ chiếu thường có các thông tin bao gồm: Họ tên, ngày tháng năm sinh, giới tính, quốc tịnh, ảnh chân dung, số định danh cá nhân, chức danh....
Hiện nay, trên thế giới tồn tại các loại Hộ chiếu sau:
+ Hộ chiếu phổ thông: Đây là loại Hộ chiếu được nhiều người sử dụng và phổ biến nhất trên thế giới.
+ Hộ chiếu công vụ: Đây là loại Hộ chiếu được cấp cho nhân viên Chính phủ sử dụng khi đi công tác và những người phụ thuộc đi cùng.
+ Hộ chiếu ngoại giao: Đây là Hộ chiếu dành cho nhà ngoại giao của quốc gia và người phụ thuộc đi cùng họ đến quốc gia khác.
+ Hộ chiếu khẩn cấp: Đây là loại Hộ chiếu tạm thời, được cấp cho những người bị mất Hộ chiếu hoặc người không có Hộ chiếu sử dụng trong thời hạn rất ngắn.
+ Hộ chiếu tập thể: Hộ chiếu này được cấp cho một nhóm xác định để cùng nhau đến một điểm nào đó.
+ Hộ chiếu gia đình: Hộ chiếu này có thể sử dụng cho từng người hoặc tất cả thành viên trong gia đình. Tuy nhiên, hiện nay có rất ít quốc gia cấp loại Hộ chiếu gia đình này.
